तरकारी तथा फलफूलमा प्रयोग हुने १६३ थरी विषादीमध्ये १२ को मात्रै परीक्षण
- १८ फाल्गुन २०८०,शुक्रबार Updated
- / 188 Read
काठमाडौँ । कृषि बालीका लागि प्रयोग गर्न विभिन्न १६३ भन्दा बढी विषादी दर्ता भए पनि उत्पादित तरकारी तथा फलफूलमा १२ प्रकारका विषादीको मात्र परीक्षण हुने गरेको छ । देशमा रहेका विभिन्न प्रयोगशालामा १० देखि १२ वटा किटनाशक विषादीको मात्रै परीक्षण हुने केन्द्रीय कृषि प्रयोगशालाका निमित्त प्रमुख तथा वरिष्ठ बाली संरक्षण अधिकृत राजीवदास राजभण्डारीले बताए ।
‘हामीले १० देखि १२ वटा किटनाशक विषादीको मात्रा परीक्षण गरिरहेका छौँ,’ उनले भने, ‘हामीकहाँ झण्डै १५० वटाभन्दा बढी विषादी दर्ता भएको छ, हालसम्म कृषि उपजमा ढुसीनाशक, झारनाशक विषादीको मात्रा परीक्षण गरिएको छैन ।’
आयात गरिएको तरकारीभन्दा स्थानीय उत्पादनमा कम विषादी प्रयोग हुने गरेको कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिका कार्यकारी निर्देशक डा. महादेव प्रसाद पौडेलले बताए । ‘बाहिरी मुलुकको तुलनामा हाम्रो देशमा उत्पादन हुने तरकारीमा विषादीको मात्रा कम हुन्छ,’ उनले भने, ‘विकसित मुलुकमा व्यवसायका लागि बढी तरकारी उत्पादन गर्ने भएकाले त्यहाँ विषादीको प्रयोग बढी हुन्छ, त्यसकारण आयातित भन्दा स्वदेशी तरकारी विषादीको हिसाबले बढी सुरक्षित छ ।’
तरकारीमा विषादीको मात्रा जाँच गर्नका लागि ‘अफ सिजन’को तरकारीको नमूना बढी संकलन गरिन्छ । व्यावसायिक रुपमा तरकारी उत्पादन गर्दा छिटो उत्पादन लिन, रोग किराको प्रकोप न्यूनीकरण गर्न विभिन्न खाले विषादी प्रयोग गरिन्छ । ‘विषादीको रोकावट जाँच गर्न सेम्पल कलेक्सन गर्दा अफ सिजनको तरकारीमा बढी फोकस छौँ,’ पौडेलले भने, ‘अफ सिजनको तरकारीमा बढी विषादी प्रयोग हुन्छ ।’
विषादीको मात्रा कसरी नापिन्छ ?
देशभर ७ वटा कृषि प्रयोगशालाले दैनिक रुपमा तरकारी तथा फलफूलको नमूना संकलन गर्छन् । संकलित नमूना हरेक दिन परीक्षण गरिने केन्द्रीय कृषि प्रयोगशालाकी बाली संरक्षण अधिकृत सिर्जना श्रेष्ठले बताइन् ।
उनले भनिन्, ‘जाँच गरेर उपभोगयोग्य, केही समय पखर्नु पर्ने र अयोग्य छुट्याएर तरकारी तथा फलफूल बजारमा जानकारी गराउँछौँ ।’
श्रेष्ठका अनुसार बढी उपभोग अयोग्य तरकारी तथा फलफूल नष्ट गरिन्छ । केही समय पर्खेर खान योग्य तरकारी दुई–तीन दिनपछि पुनः जाँच गरेर खानयोग्य भएपछि मात्रै बजार लगिने उनको भनाइ छ ।
तरकारी तथा फलफूलको संकलित नमूनामा विषादीको रोकावट जाँच गरिन्छ । अधिकृत श्रेष्ठका अनुसार तरकारी तथा फलफूलमा ३५ प्रतिशतभन्दा कम रोकावट देखिएमा सो वस्तु उपभोगयोग्य हुन्छ, जसलाई हरियो रङले संकेत गरिन्छ ।
यस्तै, ३५ देखि ४५ प्रतिशतको रोकावट मात्रा देखिएमा त्यसलाई खान केही समय पर्खनुपर्ने हुन्छ, जसलाई पहेँलो रङले संकेत गरिन्छ । यसलाई केही समयपछि पुनः जाँच गरी हरियो संकेत आएमा खानयोग्य मानिन्छ ।
यस्तै, तरकारी तथा फलफूलमा विषादीको जाँच गर्दा ४५ प्रतिशतभन्दा बढी रोकावट देखिएमा उपभोग अयोग्य ठहरिन्छ । यसलाई रातो रङले संकेत गरिन्छ, जुन तरकारी तथा फलफूल नष्ट गर्नुपर्ने हुन्छ ।
विषादीको रोकावट प्रतिशत कार्वामेट र अर्गानोफस्फेट समूहका किटनाशक विषादीहरुको मात्र परीक्षण हुने भएकाले अन्य विषादी, रसायन आदिको हकमा यो नतिजा लागु नहुने श्रेष्ठले बताइन् ।
Share News
For Add Product Review. You Need To Login First Login Page
-
LATEST
-
POPULAR